Συνέντευξη στον Νίκο Λάιο, στο Δρόμο της Αριστεράς
Στις 7 Ιουλίου 2022 προσήχθησαν και συνελήφθηκαν 38 υγειονομικοί, που διαμαρτύρονταν έξω από το σπίτι του πρωθυπουργού για την υπαγωγή τους σε καθεστώς «αναστολής εργασίας» λόγω «μη εμβολιασμού». Η δίκη τους, με τις κατηγορίες της «απείθειας» και της «διατάραξης ασφάλειας συγκοινωνιών», έχει οριστεί για αυτήν την Τετάρτη, 19 Οκτωβρίου. Μιλήσαμε με μία από τους/τις 38, τη Μαρία Μπανιά, ειδική θεραπεύτρια στη Μονάδα Απεξάρτησης 18 ΑΝΩ του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής.
Την ερχόμενη Τετάρτη δικάζεστε οι 38 υγειονομικοί, που συλληφθήκατε όταν διαμαρτυρηθήκατε έξω από το σπίτι του πρωθυπουργού, με τις κατηγορίες της «απείθειας» και της «διατάραξης ασφάλειας συγκοινωνιών». Πώς φτάσαμε εδώ;
Πράγματι στις 7/7/22 διαμαρτυρηθήκαμε πλησίον της οικίας Μητσοτάκη. Όταν φτάσαμε, μας πλησίασε ο επικεφαλής της αστυνομίας, που βρισκόταν εκεί και μας ζήτησε να αποχωρήσουμε άμεσα. Πολύ ευγενικά εξηγήσαμε ότι θα μείνουμε λίγη ώρα, θα φωνάξουμε τα συνθήματα μας και θα αποχωρήσουμε, όπως και πράξαμε. Σε αυτό προσπαθούν να στηρίξουν την «απείθεια». Προσεγγίσαμε το σημείο της διαμαρτυρίας με τουριστικό λεωφορείο, προκειμένου να καταφέρουμε να φτάσουμε όλοι μαζί, να μη διασπαστούμε και χαθούμε στα στενά. Επιβιβαστήκαμε μετά το πέρας της διαμαρτυρίας για να επιστρέψουμε στο σημείο εκκίνησης και εν κινήσει συνειδητοποιήσαμε –δεν μας ανακοινώθηκε, δεν προειδοποιηθήκαμε– ότι η αστυνομία είχε δώσει εντολή στον οδηγό του λεωφορείου να μας οδηγήσει στη ΓΑΔΑ. Όταν αντιληφθήκαμε ότι αλλάζουμε δρόμο και οδηγούμαστε στη ΓΑΔΑ, φυσικά υπήρξε ένταση και ενστάσεις. Απαιτήσαμε να σταματήσει ο οδηγός και εκεί πληροφορηθήκαμε τις προθέσεις της αστυνομίας. Περάσαμε έξι ώρες στη ΓΑΔΑ χωρίς ενημέρωση, δεν επέτρεπαν στους δικηγόρους μας να μπουν καν στο κτίριο και μας μετρούσαν ανά δίωρο μην τυχόν και δραπετεύσουμε. Τριάντα οχτώ άτομα, ανάμεσά τους μάνες μονογονεϊκών οικογενειών με μικρά παιδιά να τις περιμένουν στο σπίτι, γυναίκες με προβλήματα υγείας (δύο μεταφέρθηκαν στον Ερυθρό Σταυρό με ασθενοφόρο) που δεν έχουν περάσει ποτέ ούτε απέξω από τη ΓΑΔΑ. Μας κρατούσαν σε ένα διάδρομο κάτω από την ταμπέλα «τμήμα προστασίας δημοκρατικού πολιτεύματος», ψάχνοντας ένα δεκάωρο να βρουν κατηγορίες να μας προσάψουν. Ας είναι καλά η τροχαία και βρήκε κάτι. Ζήσαμε ώρες ντροπής για το δημοκρατικό πολίτευμα. Μας πήραν αποτυπώματα, φωτογραφίες, μας φόρεσαν χειροπέδες, μας ανέβασαν στα μεταγωγικά ανά δυάδες με συνοδεία και ό,τι προβλέπεται για εγκληματίες του κοινού ποινικού δικαίου με ένα λόγο. Πράγματα αδιανόητα για μια απλή παράσταση διαμαρτυρίας. Το μεγάλο έγκλημα ήταν πως βρεθήκαμε «πλησίον» της οικίας του πρωθυπουργού. Το μήνυμα έπρεπε να γίνει σαφές: Σου στερώ το δικαίωμα στην εργασία, τον μισθό, την ασφαλιστική κάλυψη για να σε σώσω από έναν ιό με θνητότητα, η οποία δεν έχει με ασφάλεια ακόμα υπολογιστεί, αλλά τα νούμερα που αναφέρονται πλέον είναι κάτω του 0,2% και μάντεψε… ενώ δεν σε δέχομαι θεσμικά να το συζητήσουμε, σου απαγορεύω ακόμα και να διαμαρτυρηθείς. Σαφέστατο και δημοκρατικό. Καλούμε λοιπόν όλο τον κόσμο να μας συμπαρασταθεί την ημέρα της δίκης, την Τετάρτη 19/10 και ώρα 10 π.μ. στα δικαστήρια της Ευελπίδων. Η πρόθεση του κράτους για την αντιμετώπιση των κρίσεων έχει γίνει σαφής από τη πρώτη στιγμή. Αστυνομία, αστυνομία, αστυνομία. Καταστολή και υποταγή.
Έχετε κάποια στήριξη –νομική, πολιτική, ηθική– για τη δίκη αυτή από εργατικά συνδικάτα, πολιτικά κόμματα και φορείς, άλλες συλλογικότητες;
Στο πλευρό μας στάθηκαν από την πρώτη στιγμή του αγώνα μόνο άτομα και όχι οργανωμένες ομάδες. Δικηγόροι, εκπαιδευτικοί, συνταξιούχοι, οι οποίοι, πάντως, στην πορεία της υγειονομικής δικτατορίας προσπάθησαν και πέτυχαν να οργανωθούν σε πρωτοβουλίες και συλλογικότητες. Αυτή η υγειονομική εκτροπή, έφερε ανακατατάξεις γενικά και άλλαξε τις έννοιες, τους όρους, τους πολιτικούς προσανατολισμούς όπως τους γνωρίζαμε. Για ένα μεγάλο διάστημα πριν το σημείο μηδέν για το υγειονομικό απαρτχάιντ (την 1η Σεπτεμβρίου του ’21) που βιώνουμε όλοι, στα μάτια μου επικρατεί η εικόνα μιας ιδεολογικής σούπας. Αριστερά, πιο αριστερά, δεξιά, πιο δεξιά, κέντρο-απόκεντρο, όλοι μιλούσαν την ίδια γλώσσα με τον ίδιο προσανατολισμό. Μέσα σε αυτή τη σούπα ξεχώρισαν μεγάλα κομμάτια, που δεν πολτοποιήθηκαν από το αφήγημα και την τρομολαγνεία των κρουσμάτων, και αντιστάθηκαν σθεναρά στο πλάι μας. Ωστόσο, αφού παρήλθε ο σκληρός χειμώνας και η «σκληροί δείκτες» της πραγματικότητας αναίρεσαν το αφήγημα στη πράξη πια, έχουν αρχίσει και επανέρχονται στο πρότερο και τα ως τώρα σχηματισμένα κόμματα, συλλογικότητες, φορείς, ώστε, αν μη τι άλλο, θυμήθηκαν τα εργασιακά μας δικαιώματα. Έτσι λοιπόν και εμείς, παρ’ όλη την απαξίωση που λάβαμε από μεριάς τους, τους καλούμε να μας συμπαρασταθούν εμπράκτως έξω από την Ευελπίδων. Ίσως να μην τους είναι σαφές για ποιο λόγο δεν θέλουμε να εμβολιαστούμε, αλλά θα πρέπει να τους γίνει σαφές ότι δεν είναι δυνατόν να συνδέεται το δικαίωμα στην εργασία και στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια με οποιαδήποτε υποχρεωτικότητα. Αυτό είναι ο Μεσαίωνας, ένα κυνήγι μαγισσών, δουλεία, διαχωρισμοί, βασιλείς που ευημερούν και λαός που λ(ο)ιμοκτονεί.
Πριν λίγες μέρες, ο υπουργός υγείας δήλωσε σε διάφορα ΜΜΕ ότι το «μέτρο» της «αναστολής εργασίας» υγειονομικών θα επανεξεταστεί μες στον Οκτώβριο – αντί για τέλος Δεκέμβρη, όπως είχε προγραμματιστεί. Πώς εκτιμάτε την εξέλιξη αυτή;
Οι άνθρωποι που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στις θέσεις εξουσίας έχουν αποδείξει ότι είναι ασύδοτοι και ότι παίζουν πολιτικό παιχνίδι στις πλάτες ταλαιπωρημένου κόσμου. Η αφερεγγυότητά τους καταδεικνύεται από τις αλλεπάλληλες αντικρουόμενες δηλώσεις και ανακοινώσεις στο θέμα της διαχείρισης της COVID-19 οι οποίες ήταν ένα αέναο πινγκ πονγκ μεταξύ των συμβαλλομένων, που έφερναν τα πάνω κάτω και παρουσίαζαν το άσπρο ως μαύρο και αντίθετα. Στο θέμα των αναστολών ακολουθούν την ίδια πολιτική διασποράς απόλυτης σύγχυσης, με τον υπουργό και την υφυπουργό υγείας στον ρόλο του καλού-κακού μπάτσου, να αλληλοαναιρούν ο ένας τις δηλώσεις του άλλου. Στόχος αυτής της μεθόδου είναι η καταρράκωση της ψυχολογίας των υγειονομικών σε αναστολή, προκειμένου να καμφθούν οι αντιστάσεις τους. Δεν μπήκαμε ποτέ στη διαδικασία να αξιολογήσουμε σοβαρά τέτοιου είδους δηλώσεις και θεωρούμε ότι ούτε τώρα πρέπει να το κάνουμε.
Εφ’ όσον, πάντως, οι «αναστολές εργασίας» ανακληθούν και οι εργαζόμενοι/-ες γυρίσουν στις δουλειές τους, χωρίς προαπαιτούμενο «πιστοποιητικό εμβολιασμού» ή «νόσησης», θεωρείται το θέμα λήξαν;
Αυτό που πρέπει να είναι συνειδητό σε όλους τους συναδέλφους σε αναστολή είναι ότι το πολιτικό σύστημα μας έθεσε εκτός ΕΣΥ, προκειμένου να ενεργοποιήσει τον μηχανισμό διάλυσης της δημόσιας υγείας και ταυτόχρονα να συγκαλύψει αυτό το έγκλημα, απομακρύνοντας αυτούς ακριβώς που θα αντιδρούσαν. Αυτούς τους εργαζόμενους λοιπόν το σύστημα σίγουρα δεν τους θέλει πίσω. Αν παρ’ όλα αυτά χρειαστεί να κάνει μια προσωρινή αναδίπλωση για προεκλογικούς λόγους, τότε οι συνάδελφοι σε αναστολή θα πρέπει να έχουν κατά νου ότι με την πρώτη ευκαιρία το πολιτικό σύστημα θα φροντίσει να τους θέσει και πάλι εκτός, και έως τότε θα τους κάνει εντός του εργασιακού χώρου τον βίο αβίωτο. Τρόποι υπάρχουν άφθονοι γι’ αυτό τον σκοπό, η πιστοποίηση εμβολιασμού ή νόσησης είναι μόνο ένας απ’ αυτούς. Μην ξεχνάμε πόσοι συνάδελφοί που έχουν εμβολιαστεί για COVID-19 παραιτούνται πλέον από το ΕΣΥ μαζικά εξ αιτίας των άθλιων συνθηκών, που έχουν προκύψει. Πρέπει λοιπόν προσεκτικά να μελετήσουμε τα βήματά μας, καλύπτοντας όλα τα πιθανά σενάρια. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι με τα υπάρχοντα δεδομένα μια ενδεχόμενη επιστροφή μας δεν θα έλυνε κανένα από τα προβλήματά μας, αλλά θα άνοιγε νέο κύκλο ταλαιπωρίας. Οπότε δεν υπάρχει σε αυτή την περίπτωση κανένας λόγος εφησυχασμού. Μπήκαμε εξ αρχής και με αφορμή το εργασιακό μας θέμα σε μια λογική αγώνα, που περιλαμβάνει πολύ ευρύτερες διεκδικήσεις από αυτές του κλάδου μας. Ένα χρόνο μετά έχουμε «υποστεί» τις απαραίτητες ζυμώσεις και έχουμε ωριμάσει στην πολιτική μας σκέψη. Δεν υπάρχει περίπτωση πλέον να καθίσουμε ήσυχα. Η ίδρυση του σωματείου μας, του Σωματείου Υγειονομικών υπέρ Δημοκρατίας και Ελευθερίας, ακριβώς αυτό υποδηλώνει.
Το σύνθημα των υγειονομικών «σήμερα εμείς, αύριο εσείς» συνοψίζει πολλά. Οι συλλήψεις διαμαρτυρόμενων υγειονομικών, που κατά μια έννοια εκπροσωπούν την «αφρόκρεμα» του εργασιακού κόσμου και η μεταχείρισή τους ως κοινών εγκληματιών του ποινικού δικαίου, δείχνει ξεκάθαρα τις προθέσεις του πολιτικού συστήματος απέναντι σε όσους αποφασίσουν να μη δεχτούν αδιαμαρτύρητα τη μνημονιακή ατζέντα. Στέλνει ένα μήνυμα προς τους πολίτες: Αν δεν μπορέσει η εξουσία να τους κάνει καλά με αυτό που ονομάζει «πειθώ» –και εννοεί «πειθαναγκασμό»– τότε είναι πλέον βέβαιο ότι δεν θα διστάσει να επιβληθεί με την ωμή βία.
Το σύνθημα των υγειονομικών «σήμερα εμείς, αύριο εσείς» συνοψίζει πολλά. Οι συλλήψεις διαμαρτυρόμενων υγειονομικών, που κατά μια έννοια εκπροσωπούν την «αφρόκρεμα» του εργασιακού κόσμου και η μεταχείρισή τους ως κοινών εγκληματιών του ποινικού δικαίου, δείχνει ξεκάθαρα τις προθέσεις του πολιτικού συστήματος απέναντι σε όσους αποφασίσουν να μη δεχτούν αδιαμαρτύρητα τη μνημονιακή ατζέντα. Στέλνει ένα μήνυμα προς τους πολίτες: Αν δεν μπορέσει η εξουσία να τους κάνει καλά με αυτό που ονομάζει «πειθώ» –και εννοεί «πειθαναγκασμό»– τότε είναι πλέον βέβαιο ότι δεν θα διστάσει να επιβληθεί με την ωμή βία.
Το θέμα είναι ότι η απάθεια και αδράνεια απέναντι σε αυτό, στο οποίο φοβάται ο συμπολίτης μας να αντιδράσει, δεν θα λειτουργήσει αποτρεπτικά, αλλά θα επιτρέψει στο κακό να διογκωθεί έως ότου μπει και στο δικό του σπίτι. Ας έχουμε υπόψη ότι όσο βαθαίνει η εξαθλίωση της κοινωνίας μας τόσο πιο αμφίβολη γίνεται η επιτυχία μιας ενδεχόμενης αντίδρασης, διότι ο εξαθλιωμένος άνθρωπος δεν λειτουργεί ως σκεπτόμενος πολίτης και οι αντιδράσεις του είναι βίαιες και καταστρεπτικές για τον σκοπό του, δίνοντας αφορμή στο σύστημα να εντείνει την καταστολή. Πρέπει να αντιδράσουμε εγκαίρως, πριν φτάσουμε σε ένα τέτοιο τέλμα. Η αντίδραση του κόσμου δεν πρέπει κατ’ ανάγκη να είναι βίαιη. Θα μπορούσαμε να αποτρέψουμε τα περισσότερα από όσα έχουν ήδη συμβεί, με την απλή μας ανυπακοή στις παράλογες επιταγές. Τους νόμους τους θέτουν σε ισχύ οι πολίτες με τη συμμόρφωση σε αυτούς. Αν ο πολίτης απλά αγνοήσει τον νόμο, τότε ο νόμος αυτός μένει κενό γράμμα, στα χαρτιά, ανεφάρμοστος. Το μήνυμά μας λοιπόν είναι απλό: Σταματήστε να τους υπακούτε. Η τόσο χιλιοειπωμένη φράση «ακολουθώ εντολές» δεν τιμάει κανέναν και δεν είναι δικαιολογία. Αγνοείστε τις εντολές που καταπατούν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Απλά μην υπακούτε. Μην κοιτάτε αν το εφαρμόζει ο διπλανός σας. Κάντε το πρώτα εσείς!
Προσωπικός ιατρός και διάλυση του ΕΣΥ
Οι πολιτικές, που με αφορμή τον SARS-CoV-2, προωθήθηκαν, ξετυλίγονται σε συνεχές, που αφορά πολλές πλευρές της ζωής. Στο Resistance Festival 2022, όπου σας συναντήσαμε, στο τραπεζάκι των αγωνιζόμενων υγειονομικών κατά της υποχρεωτικότητας, διαβάσαμε μια σημαντική ανακοίνωσή σας για τον θεσμό του «προσωπικού γιατρού», που η κυβέρνηση επιχειρεί να εισάγει στη ζωή των πολιτών. Μπορείτε να μας πείτε δυο λόγια σχετικά;
Από την εποχή της εισόδου της χώρας στα μνημόνια μεταξύ πολλών άλλων σχεδιασμών υπήρξε και αυτός της πλήρους αποδόμησης του κράτους πρόνοιας. Δρομολογήθηκε βήμα-βήμα με τη συνδρομή όλων των μνημονιακών κυβερνήσεων και, σε ό,τι αφορά το ΕΣΥ, κινήθηκε επάνω σε δύο άξονες: Η θέσπιση νέας, ευνοϊκής νομοθεσίας είναι ο ένας άξονας, ο άλλος είναι η πολιτική της αργής και ύπουλης διάλυσης των υποδομών της δημόσιας υγείας, με διάφορα εργαλεία, προκειμένου να επισημανθεί τελικά το αδιέξοδο και να παρουσιαστεί η ιδιωτικοποίηση, ως μονόδρομος για την εξυγίανση του ΕΣΥ.
Σε αυτά τα πλαίσια δουλεύει ένα σαράκι που τρώει αργά τα θεμέλια του ΕΣΥ εδώ και μία δεκαετία, με αποτέλεσμα την απαξίωση και το κλείσιμο δεκάδων νοσοκομείων. Την τελευταία διετία, με την κάλυψη της COVID-19, η αποδόμηση αυτή προχώρησε με ρυθμούς χιονοστιβάδας, με αποτέλεσμα το σύστημα υγείας να είναι πλέον ένα ετοιμόρροπο οικοδόμημα.
Σε αυτήν ακριβώς τη φάση εισάγεται ένας νέος νόμος, ο 4931/22 που θέτει τις βάσεις για την ιδιωτικοποίηση και ο προσωπικός γιατρός είναι το «κλειδί».
Με την εγγραφή μας στον προσωπικό γιατρό, λοιπόν, ενεργοποιούμε αυτομάτως τον εξής μηχανισμό:
- Παρεμποδίζεται ή δυσχεραίνεται η ελεύθερη πρόσβαση του ασθενούς σε όλες τις βαθμίδες του συστήματος υγείας και σε γιατρό της επιλογής του. Ο προσωπικός γιατρός είναι ο μόνος αρμόδιος, πλέον, που μπορεί να παραπέμψει τον ασθενή οπουδήποτε για περαιτέρω παροχή υγείας. Οι παραπομπές προβλέπεται να γίνονται μέσω ενός αυτοματοποιημένου συστήματος ηλεκτρονικών ραντεβού, ώστε να μην υπάρχει η δυνατότητα να επιλέξει ο ασθενής, για παράδειγμα, τον γιατρό που θα τον χειρουργήσει. Αυτή η επιλογή υφίσταται μόνο στην περίπτωση που κάποιος πληρώνει ιδιωτικά την περίθαλψή του στο ΕΣΥ, πράγμα που προβλέπεται από τον νέο νόμο. Εδραιώνεται, άρα, η λογική των ασθενών α’ και β’ κατηγορίας.
- Το ίδιο αυτό ηλεκτρονικό σύστημα θα εφαρμοστεί για την πλήρη καθοδήγηση του γιατρού σε ότι αφορά τον χειρισμό της υγείας του ασθενούς. Προτεινόμενες θεραπείες από ένα ηλεκτρονικό σύστημα που δεν θα έχουν πλέον τη μορφή σύστασης –όπως γνωρίζαμε ως τώρα από τα ιατρικά πρωτόκολλα– αλλά υποχρεωτικότητας για τον γιατρό, άσχετα αν ταιριάζουν στην εξατομικευμένη περίπτωση του ασθενούς του ή όχι, πρωτόκολλα που δεν θα μπορεί να παρακάμψει χωρίς την αντιμετώπιση ποινών. Πρόκειται για μια εφιαλτική προοπτική αυτοματοποίησης της ιατρικής, που προβλέπουμε ότι θα έχει πολλά θύματα.
- Τα ηλεκτρονικά στοιχεία του ασθενούς, στην αυστηρή τήρηση και ενημέρωση των οποίων υποχρεούται ο προσωπικός ιατρός βάσει νόμου, τα διαχειρίζεται μια ανώνυμη ιδιωτική εταιρεία, χωρίς περαιτέρω εγγυήσεις και διασφαλίσεις ότι δεν θα δύναται να τα διαθέσει με άλλους τρόπους, που δεν αφορούν στην υγεία, π.χ. διάθεση ιατρικών δεδομένων σε εργοδότες, τράπεζες, κ.λπ.
Η όλη φιλοσοφία πίσω από αυτό το σύστημα δεν είναι, δυστυχώς, η διευκόλυνση του ασθενούς, όπως διαφημίζεται και όπως θα ήταν ευχής έργον, αλλά η πλήρης δέσμευση του θεράποντος γιατρού και του ασθενούς από πρωτόκολλα, που εξυπηρετούν τα συμφέροντα μεγάλων φαρμακευτικών εταιρειών και άλλων προμηθευτικών εταιρειών, δραστηριοποιούμενων στον χώρο της υγείας, καθώς και η εκτόπιση τελικά από το ΕΣΥ όσων ασθενών αδυνατούν να έχουν μελλοντικά ιδιωτική ασφάλιση για την υγεία τους, αφού προβλέπεται τα νοσοκομεία του ΕΣΥ να λειτουργούν ως νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου. Ομοίως, έχει θεσμοθετηθεί με τον νόμο 4931/22 η μετατροπή του ΕΟΠΠΥ σε ιδιωτική ασφαλιστική εταιρεία.
Πριν κάνει, λοιπόν, ο πολίτης το μοιραίο βήμα να εγγραφεί στον προσωπικό γιατρό, θα πρέπει να σκεφτεί αν θα είναι στο πολύ κοντινό μέλλον σε θέση να πληρώνει από την τσέπη του τεράστια ποσά για την υγεία του, δεδομένου ότι με τη διάλυση του δημοσίου και την απουσία του ανταγωνισμού, οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες θα μεταμορφωθούν σε αληθινούς καρχαρίες και η πρόσβαση στην περίθαλψη θα είναι προνόμιο λίγων μόνο. Δεν είναι τυχαίο ότι στην «επιλογή» του προσωπικού γιατρού μάς σπρώχνουν για άλλη μια φορά με φόβητρα και απειλές ποινών «για το καλό μας». Ο πολίτης πρέπει να αντιληφθεί τον κίνδυνο και να μην τσιμπήσει αυτό το τυράκι, αν τον ενδιαφέρει πραγματικά το μέλλον της δημόσιας δωρεάν υγείας.
