Προβληματισμοί και Ερωτήματα γύρω από τον επικείμενο πειραματικό εμβολιασμό των παιδιών 5-11 ετών για τον Covid-19// Συνέντευξη με τη Ρ. Σαρρή, συνταξιοδοτημένη Παιδίατρο-Εντατικολόγο, με 26 χρόνια εμπειρία στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας.
Ε. Σαμικού (Κοιν. Ανθρωπολόγος): Θα ήθελα τις επιστημονικές σας απόψεις πάνω στον ορισμό της έννοιας "κρούσμα", δεδομένου ότι έχει επιφορτιστεί με έναν φόβο ανεξέλεγκτης διασποράς στην κοινότητα και πανικού. Τι σημαίνει "κρούσμα" στον παιδικό πληθυσμό, ποια θεραπευτικά εργαλεία διαθέτουν πλέον οι παιδίατροι προκειμένου να αντιμετωπίσουν μια ενδεχόμενη μόλυνση; Κατά πόσο πιστεύετε ότι τα παιδιά, παρά τα διαστήματα εγκλεισμού, έχουν έρθει σε επαφή με φορείς του ιού Sars Cov 2 και τι σημαίνει αυτή η επαφή εδώ και δυο χρόνια για αυτά;
Ρ. Σαρρη (Παιδίατρος-Εντατικολόγος): Η λέξη κρούσμα χρησιμοποιείτο πριν τον κορωνοιό για άνθρωπο ή ζώο που μολυνόταν και νοσούσε από απo κάποιο μεταδιδόμενο παθογόνο οργανισμό (μικρόβιο ή ιό). Σήμαινε κάποιον που νοσεί και κατά κανόνα σοβαρά από λοιμώδες νόσημα. Δεν σήμαινε τον φορέα ενός παθογόνου χωρίς συμπτωματολογία. Σήμερα (την covid εποχή) κρούσμα χαρακτηρίζεται όποιος βρεθεί με θετικό test ανεξάρτητα αν έχει παθολογικά συμπτώματα ή όχι. Η διεύρυνση του όρου δεν είναι ούτε τυχαία ούτε αθώα. Σηματοδοτεί σαν κίνδυνο για τον εαυτό και τους άλλους όποιο βρεθεί θετικός στον ιό. Ο Sars-cov 2 δεν είναι ένας ιός επικίνδυνος, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, για παιδιά, εφήβους και νέους χωρίς υποκείμενα σοβαρά χρόνια νοσήματα Οι ηλικιακές αυτές ομάδες το περνούν κατά κανόνα ασυμπτωματικά ή με ήπια συμτωματολογία. Ενδεικτικά αναφέρω τα πρόσφατα στοιχεία για τα δύο περίπου χρόνια που έδωσε ο καθηγητής παιδιατρικής του πανεπιστημίου της Πάντοβα Φραντζέσκο Τζουλιάνι για την Ιταλία. Σε σύνολο 850754 χιλιάδων παιδιών και εφήβων 0-19 ετών που βρέθηκαν θετικά στον ιό 8734 χρειάστηκαν νοσηλεία (ποσοστό 1%) από αυτά 252 χρειάστηκαν ΜΕΘ και 36 πέθαναν (ποσοστό 0,004%).
Ο λόγος που τα παιδιά και οι έφηβοι δεν κινδυνεύουν από τον ιό και αν νοσήσουν νοσούν τόσο ηπιότερα από τους ενήλικες δεν έχει τεκμηριωθεί ακόμη. Ειδικά θεραπευτικά μέτρα προφύλαξης από τη μόλυνση δεν υπάρχουν για τα παιδιά, όπως και για τους μεγάλους. Ισχύουν τα γενικά μέτρα με αποφυγή των υπερβολών, για να τα προφυλάξουμε από ψυχικά τραύματα που αποτελούν μεγαλύτερη απειλή γι’ αυτά. Φυσικά μέσα στα δύο χρόνια που έχουν περάσει μεγάλος αριθμός παιδιών και εφήβων έχει έρθει σε επαφή με τον ιό και έχουν αναπτύξει φυσική ανοσία, χωρίς να νοσήσουν ή παρουσιάζοντας ήπια συμπτώματα κοινού κρυολογήματος.
Ε. Σαμικού (Κοιν. Ανθρωπολόγος): Για πρώτη φορά στη βιοϊατρική επιστήμη, με αφορμή τον ιο Sars Cov 2, επινοήθηκε ένας νέος φορέας ενδεχομενικής μόλυνσης και κινδύνου της κοινότητας, αυτός του "ασυμπτωματικού" φορέα. Βάσει αυτού του όρου επιβλήθηκαν, υποχρεωτικά και πολλές φορές μη αξιόπιστα αυτο-διαγνωστικά τεστ στα παιδιά, μάσκες κυρίως σε εσωτερικό σχολικό χώρο. Θα ήθελα τη γνώμη σας κατά πόσο πλέον η ιατρική επιστήμη μπορεί να μετονομάζει τον μη-συμπτωματικό από τον ιο, δηλαδή το υγιές υποκείμενο σε ενδεχόμενο φορέα μόλυνσης, χωρίς καμία βασική αλληλουχία βασικών συμπτωμάτων; Κατά πόσο συγκεκριμένα τα υγιή παιδιά δύνανται να είναι "α-συμπτωματικά" και να αντιμετωπίζονται διαρκώς ως πιθανός κίνδυνος διασποράς;
Ρ. Σαρρη (Παιδίατρος-Εντατικολόγος): Οι περισσότερες ιώσεις μεταδίδονται κατά την περίοδο επώασης του ιού και συγκεκριμένα μία, δύο ημέρες πριν την εκδήλωση συμπτωμάτων και τις πρώτες ημέρες της κλινικής νόσησης (το ιικοό φορτίο είναι μεγαλύτερο και δραστικότερο) και ο κορωνοιός δεν θεωρώ ότι εξαιρείται από τον κανόνα. Όσον αφορά τη συζήτηση αν μεταδίδουν οι ασυμτωματικοί, δηλαδή αυτοί που είναι φορείς του ιού χωρίς να παρουσιάσουν κανένα σύμπτωμα, δεν γνωρίζω μελέτες που να απαντούν σε αυτό τεκμηριωμένα.
Ε. Σαμικού (Κοιν. Ανθρωπολόγος): Στις 15/12/2021 άνοιξε η πλατφόρμα για να πραγματοποιηθούν στην Ελλάδα οι πρώτοι εμβολιασμοί σε παιδιά 5-11 ετών, με πειραματικά σκευάσματα κυρίως mRNA, τα οποία έχουν άδεια κυκλοφορίας υπό όρους. Την ίδια στιγμή η Ομότιμη Καθ. Παιδιατρικής και Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών κ. Μ. Θεοδωρίδου αναφέρει σε συνέντευξη τύπου στις 13/12/2021 ότι «η νόσος για τα παιδιά από την αρχή ήταν και παραμένει ήπια, χωρίς να έχει διαφορετική κλινική έκφραση με την πάροδο του χρόνου", ενώ η Β. Παπαευαγγέλου, Καθ. Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας λίγους μήνες πριν, στις 23/9/2021, με την έναρξη της σχολικής χρονιάς επισήμανε ότι "είναι πολύ σημαντικό να αναφερθεί ότι δεν έχει παρατηρηθεί αύξηση στις νοσηλείες των παιδιών και εφήβων ηλικίας κάτω των 17 ετών". Θα μπορούσατε να μας πείτε από την κλινική σας εμπειρία ως Παιδίατρος ποια είναι η θέση σας σε σχέση με το πώς μια ήπια ιογενής λοίμωξη σε παιδιά τέτοιας ηλικίας χρήζει πειραματικού εμβολιασμού με σκευάσματα τεχνολογίας mRNA, χωρίς να έχουν διερευνηθεί σε βάθος οι βραχυ/μακροπρόθεσμες επιπτώσεις μιας τέτοιας ιατρικής πράξης και από την άλλη μεριά ποιοι είναι ενδεχομένως οι κίνδυνοι μόλυνσης από τον ιο Sars-Cov 2 σε παιδιά αυτής της ηλικίας, βάσει μελετών;
Ρ. Σαρρη (Παιδίατρος-Εντατικολόγος): Οι άνθρωποι όπως και όλοι οι ζώντες οργανισμοί είναι προικισμένοι με τη δυνατότητα της προσαρμογής στο περιβάλλον τους. Οι βασικές εγκύκλιες γνώσεις της παιδιατρικής λένε ότι το βρέφος για έξι τουλάχιστον μήνες από τη γέννηση προφυλάσσεται από τα αντισώματα της μητέρας που περνούν τον πλακούντα κατά την διάρκεια της κύησης και στη συνέχεια για όσο θηλάζει από αυτά που παίρνει με το μητρικό γάλα, ενώ ταυτόχρονα χτίζεται το δικό του ανοσοποιητικό σύστημα με την επαφή του με το περιβάλλον που θα το κάνει ικανό στη συνέχεια να ζήσει μέσα σε αυτό. Η επαφή με παθογόνους παράγοντες που βρίσκονται και αυτοί μέσα στο περιβάλλον του συμβάλλουν στο χτίσιμο του ανοσοποιητικού, αν δεν είναι επικίνδυνοι.
Ορισμένα από τα υπάρχοντα εμβόλια επίσης αποτρέπουν σοβαρά μεταδιδόμενα νοσήματα και η κάλυψη διαρκεί για δεκαετίες ή και για πάντα. Τα “εμβόλια” για την Covid-19, τα οποία χαρακτηρίστηκαν σαν εμβόλια μετά από αλλαγή που έγινε από το CDC τον Ιούνιο του 2021 στον ορισμό του εμβολιασμού, δεν καλύπτουν κάποιο επικίνδυνο νόσημα για τα παιδιά και τους εφήβους, είναι πειραματικά, η διάρκεια προστασίας που προσφέρουν είναι μικρότερη από έξι μήνες και έχουν συνδεθεί αιτιολογικά με σοβαρές άμεσες παρενέργειες (μυοκαρδίτιδες κ.α) και δεν γνωρίζουμε τίποτε για μακροπρόθεσμες.
Γιατί να μην αφήσουμε τα παιδιά που νοσούν ήπια να αναπτύξουν φυσική ανοσία για έναν ιό μάλιστα, που όλοι αποδέχονται, ότι τείνει να γίνει ενδημικός; Δεν θα είναι με τη φυσική άμυνα ποιο προστατευμένα; Η φυσική ανοσία δεν περιορίζεται μόνο σε αντισώματα έναντι της ακίδας, όπως αυτά που παράγονται με το εμβόλιο και σίγουρα διαρκεί περισσότερο
Ε. Σαμικού (Κοιν. Ανθρωπολόγος): Τα επιχειρήματα που διατυπώνονται για τον εμβολιασμό αυτών των ηλικιών είναι ότι θα προσφέρουν προστασία στα παιδιά, η αύξηση του αριθμού των εμβολιαζομένων συντελεί σημαντικά στη μείωση των μεταλλάξεων του ιού και ότι στα παιδιά ενδέχεται να εκδηλωθεί το σπάνιο πολυοργανικό, πολυσυστημικό φλεγμονώδες σύνδρομο γνωστό ως MIS-C ή δύναται να εμφανιστούν συμπτώματα long-covid μετά από νόσηση. Θα ήθελα, κατ' αρχήν την επιστημονική σας θέση πάνω σε αυτά τα επιχειρήματα. Κατά δεύτερον κατά πόσο με ένα τέστ αντισωμάτων στα παιδιά θα μπορούσε να διαπιστωθεί η λεγόμενη "ανοσία", μετά από 2 χρόνια επαφής τους με τον ιό;
Ρ. Σαρρη (Παιδίατρος-Εντατικολόγος): Προστασία δεν προσφέρουν γιατί τα παιδιά, όπως φαίνεται ευτυχώς είναι από τη φύση τους προστατευμένα. Όσον αφορά το "τείχος ανοσίας" που επικαλούνταν και τώρα δεν αναφέρεται καθόλου πλέον, δεν ισχύει. Οι κατασκευάστριες εταιρείες στις εκθέσεις που υπέβαλαν για την έγκριση τους έλεγαν, ότι όσον αφορά την πρόληψη, δηλαδή τη παρεμπόδιση της μετάδοσης δεν έχουμε δεδομένα και θα προκύψουν από την εφαρμογή του. Η πράξη έδειξε ότι αυτά τα “εμβόλια “ σε αντίθεση με τα άλλα δεν εμποδίζουν τη μετάδοση του ιού. Οι εμβολιασμένοι και κολλούν τον ιό και τον μεταδίδουν σε άλλους. Όσο για τις μεταλλάξεις αυτές συμβαίνουν έτσι και αλλιώς σε όλους τους ιούς κάτω από την επίδραση πολλών παραγόντων. Αντίθετα με αυτό που ισχυρίζονται, τα εμβόλια όταν γίνονται σε περίοδο που υπάρχει μεγάλη κυκλοφορία του ιού, ασκούν πίεση για μεταλλάξεις προκειμένου να επιβιώσει.
Το Πολυσυστηματικό Φλεγμονώδες Σύνδρομο στα παιδιά (MIS-C) είναι ένα μεταμολυσματικό σύνδρομο που επηρεάζει παιδιά θετικά στον Covid, 4-6 εβδομάδες μετά τη μόλυνση. Το MIS-C εκδηλώνεται με υψηλό πυρετό, γαστρεντερικές διαταραχές όπως ναυτία, εμετό και κοιλιακό άλγος, πόνο στο στήθος, κεφαλαλγία, δερματικό εξάνθημα και πιθανή προσβολή της καρδιάς με μυοκαρδίτιδα και σπανιότερα φλεγμονή των στεφανιαίων αρτηριών. Το MIS-C, σε αντίθεση με τη λοίμωξη από Sars-CoV-2 στους ενήλικες, σπάνια επηρεάζει την αναπνευστική οδό. Μοιάζει πολύ με το σύνδρομο Kawasaki ένα σπάνιο πολυσυστηματικό φλεγμονώδες σύνδρομο που εμφανίζεται στα παιδιά και συνδέεται με πολλές ιογενείς λοιμώξεις και που δεν γνωρίζουμε τα αίτια που το προκαλούν.
Το test αντισωμάτων δεν μας απαντάει αν κάποιος έχει ανοσία στον ιό, διότι η ανοσία δεν εξαρτάται μόνο από τον αριθμό των αντισωμάτων. Είναι μία πολύπλοκη πολυπαραγοντική ενεργή διαδικασία στην οποία παίρνουν μέρος πολλοί παράγοντες για τους οποίους η γνώση μας είναι μερική.
Ε. Σαμικού (Κοινων. Ανθρωπολόγος): Από το Μάιο του 2021, η Επιτροπή για Φάρμακα Ανθρώπινης Χρήσης του Ευρωπαικού Οργανισμού Φαρμάκων [E.M.A. (CHMP)] συνέστησε τη χορήγηση επέκτασης της ένδειξης για εμβόλια mRNA, έναντι της covid-19, σε παιδιά ηλικίας 12-17 ετών. Σύμφωνα με το δελτίο ασφαλείας του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA/412025/2021), Ιούλιος 2021, oι υπό εξέλιξη μελέτες, μέχρι εκείνη τη στιγμή της έγκρισης περιελάμβαναν έναν συγκεκριμένο κατάλογο παρενεργειών (π.χ. κόπωση, πονοκέφαλο, διογκωμένους λεμφαδένες). Λόγω του περιορισμένου αριθμού παιδιών και εφήβων που συμμετείχαν στη μελέτη δεν θα μπορούσαν, όπως αναφέρεται στο δελτίο ασφαλείας, να ανιχνευθούν ασυνήθιστες παρενέργειες όπως μυοκαρδίτιδα και περικαρδίτιδα. Πρόσφατα, στις 12/11/2021 το C.D.C με επίσημη ανακοίνωσή του αναφέρει ότι παρακολουθεί στενά τις πολλαπλές αναφορές περιστατικών μυοκαρδίτιδας και περικαρδίτιδας κυρίως σε νεαρούς έφηβους, βάσει της καταγραφής στο "σύστημα αναφοράς παρενεργειών" [VAERS] των Η.Π.Α. Συστήνει δε στους παιδίατρους, μετά τη δεύτερη δόση αν παρουσιαστούν συμπτώματα αρρυθμίας, πόνου στο στήθος και δύσπνοια να τα καταγράψουν και να ακολουθήσουν κάποια συγκεκριμένα θεραπευτικά πρωτόκολλα.
Εν τέλει, στις 9 Δεκεμβρίου 2021 στο δελτίο «Επικαιροποιημένης ενημέρωσης ασφαλείας του εμβολίου έναντι της Covid 19» για τα δυο εμβόλια με mRNA συμπεριλαμβάνεται πλέον επίσημα στον κατάλογο ανεπιθύμητων παρενεργειών των προϊόντων, ως πολύ σπάνια η μυοκαρδίτιδα και περικαρδίτιδα και επιβεβαιώθηκε ότι ο κίνδυνος είναι υψηλότερος σε νεαρούς άρρενες.4
Από την κλινική σας εμπειρία, μπορείτε να μας εξηγήσετε τι είναι η μυοκαρδίτιδα/περικαρδίτιδα αν συμβεί σε παιδιά ηλικίας 5-17. Κατά πόσο είναι μια "ήπια, αυτοπεριοριζόμενη και με καλή έκβαση συνθήκη" ως παρενέργεια; Τέλος, αν ο ιος Sars Cov 2 βάσει μελετών και επιστημονικών ευρημάτων έχει αποδειχθεί, τα τελευταία 2 χρόνια παρουσίας του, ότι προκαλεί ειδικά σε παιδιά, τέτοια συμπτώματα φλεγμονωδών παθήσεων της καρδιάς;
Ρ. Σαρρη (Παιδίατρος-Εντατικολόγος): Η περικαρδίτιδα αλλά κυρίως η μυοκαρδίτιδα είναι σοβαρές και επικίνδυνες καταστάσεις και κανένας γιατρός μέχρι σήμερα δεν θα έλεγε “εντάξει μυοκαρδίτιδα έχετε δεν τρέχει τίποτε θα περάσει».
Τα παιδιά με μυοκαρδίτιδα πάντα νοσηλεύονταν σε νοσοκομείο και ορισμένα από αυτά χρειάζονταν υποστήριξη σε ΜΕΘ λόγω καρδιακής ανεπάρκειας ή επικίνδυνων για τη ζωή αρρυθμιών οι οποίες μπορεί να γίνουν αιτία αιφνίδιου θανάτου. Αλλά ακόμη και αν η οξεία φάση της φλεγμονής υποχωρήσει δεν γνωρίζουμε αν παρουσιαστούν προβλήματα στο απώτερο μέλλον. Αυτό εξαρτάται από την έκταση της φλεγμονής και την τοπογραφία της. Γενικά οι άρρωστοι αυτοί παρακολουθούνται για μεγάλο διάστημα και συνιστάται να μη συμμετέχουν σε σπορ με υψηλές απαιτήσεις κ.τλ
Ο ιός σπάνια και συνήθως στο πλαίσιο του πολυσυστηματικού φλεγμονώδους συνδρόμου μπορεί και αυτός να προκαλέσει φλεγμονή του μυοκαρδίου, όπως σπάνια και άλλοι ιοί που συχνά προσβάλουν τα παιδιά, αδενοιοί, εντεροιοί, ινφλουέντζα, ιός της λοιμώδους μονοπυρήνωσης.
Η διαφορά όμως είναι ότι μία σοβαρή επιπλοκή από μία ίωση μπορεί να σου τύχει, ενώ μια τόσο σοβαρή παρενέργεια από ένα εμβόλιο, που το κάνεις για να προστατευτείς δεν είναι ανεκτή διότι είναι σαν να έχεις αυτοτραυματιστεί, σαν να την έχεις προκαλέσει ο ίδιος στον εαυτό σου.
Ε. Σαμικού (Κοιν. Ανθρωπολόγος): Σας ευχαριστώ πολύ που μοιραστήκατε μαζί μας τις επιστημονικές σας γνώσεις, βάσει της πλούσιας κλινικής σας εμπειρίας.
Ρ. Σαρρή (Παιδίατρος-Εντατικολόγος): Κι εγώ σας ευχαριστώ.
Ο λόγος που τα παιδιά και οι έφηβοι δεν κινδυνεύουν από τον ιό και αν νοσήσουν νοσούν τόσο ηπιότερα από τους ενήλικες δεν έχει τεκμηριωθεί ακόμη. Ειδικά θεραπευτικά μέτρα προφύλαξης από τη μόλυνση δεν υπάρχουν για τα παιδιά, όπως και για τους μεγάλους. Ισχύουν τα γενικά μέτρα με αποφυγή των υπερβολών, για να τα προφυλάξουμε από ψυχικά τραύματα που αποτελούν μεγαλύτερη απειλή γι’ αυτά. Φυσικά μέσα στα δύο χρόνια που έχουν περάσει μεγάλος αριθμός παιδιών και εφήβων έχει έρθει σε επαφή με τον ιό και έχουν αναπτύξει φυσική ανοσία, χωρίς να νοσήσουν ή παρουσιάζοντας ήπια συμπτώματα κοινού κρυολογήματος.
Ε. Σαμικού (Κοιν. Ανθρωπολόγος): Για πρώτη φορά στη βιοϊατρική επιστήμη, με αφορμή τον ιο Sars Cov 2, επινοήθηκε ένας νέος φορέας ενδεχομενικής μόλυνσης και κινδύνου της κοινότητας, αυτός του "ασυμπτωματικού" φορέα. Βάσει αυτού του όρου επιβλήθηκαν, υποχρεωτικά και πολλές φορές μη αξιόπιστα αυτο-διαγνωστικά τεστ στα παιδιά, μάσκες κυρίως σε εσωτερικό σχολικό χώρο. Θα ήθελα τη γνώμη σας κατά πόσο πλέον η ιατρική επιστήμη μπορεί να μετονομάζει τον μη-συμπτωματικό από τον ιο, δηλαδή το υγιές υποκείμενο σε ενδεχόμενο φορέα μόλυνσης, χωρίς καμία βασική αλληλουχία βασικών συμπτωμάτων; Κατά πόσο συγκεκριμένα τα υγιή παιδιά δύνανται να είναι "α-συμπτωματικά" και να αντιμετωπίζονται διαρκώς ως πιθανός κίνδυνος διασποράς;
Ρ. Σαρρη (Παιδίατρος-Εντατικολόγος): Οι περισσότερες ιώσεις μεταδίδονται κατά την περίοδο επώασης του ιού και συγκεκριμένα μία, δύο ημέρες πριν την εκδήλωση συμπτωμάτων και τις πρώτες ημέρες της κλινικής νόσησης (το ιικοό φορτίο είναι μεγαλύτερο και δραστικότερο) και ο κορωνοιός δεν θεωρώ ότι εξαιρείται από τον κανόνα. Όσον αφορά τη συζήτηση αν μεταδίδουν οι ασυμτωματικοί, δηλαδή αυτοί που είναι φορείς του ιού χωρίς να παρουσιάσουν κανένα σύμπτωμα, δεν γνωρίζω μελέτες που να απαντούν σε αυτό τεκμηριωμένα.
Ε. Σαμικού (Κοιν. Ανθρωπολόγος): Στις 15/12/2021 άνοιξε η πλατφόρμα για να πραγματοποιηθούν στην Ελλάδα οι πρώτοι εμβολιασμοί σε παιδιά 5-11 ετών, με πειραματικά σκευάσματα κυρίως mRNA, τα οποία έχουν άδεια κυκλοφορίας υπό όρους. Την ίδια στιγμή η Ομότιμη Καθ. Παιδιατρικής και Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών κ. Μ. Θεοδωρίδου αναφέρει σε συνέντευξη τύπου στις 13/12/2021 ότι «η νόσος για τα παιδιά από την αρχή ήταν και παραμένει ήπια, χωρίς να έχει διαφορετική κλινική έκφραση με την πάροδο του χρόνου", ενώ η Β. Παπαευαγγέλου, Καθ. Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας λίγους μήνες πριν, στις 23/9/2021, με την έναρξη της σχολικής χρονιάς επισήμανε ότι "είναι πολύ σημαντικό να αναφερθεί ότι δεν έχει παρατηρηθεί αύξηση στις νοσηλείες των παιδιών και εφήβων ηλικίας κάτω των 17 ετών". Θα μπορούσατε να μας πείτε από την κλινική σας εμπειρία ως Παιδίατρος ποια είναι η θέση σας σε σχέση με το πώς μια ήπια ιογενής λοίμωξη σε παιδιά τέτοιας ηλικίας χρήζει πειραματικού εμβολιασμού με σκευάσματα τεχνολογίας mRNA, χωρίς να έχουν διερευνηθεί σε βάθος οι βραχυ/μακροπρόθεσμες επιπτώσεις μιας τέτοιας ιατρικής πράξης και από την άλλη μεριά ποιοι είναι ενδεχομένως οι κίνδυνοι μόλυνσης από τον ιο Sars-Cov 2 σε παιδιά αυτής της ηλικίας, βάσει μελετών;
Ρ. Σαρρη (Παιδίατρος-Εντατικολόγος): Οι άνθρωποι όπως και όλοι οι ζώντες οργανισμοί είναι προικισμένοι με τη δυνατότητα της προσαρμογής στο περιβάλλον τους. Οι βασικές εγκύκλιες γνώσεις της παιδιατρικής λένε ότι το βρέφος για έξι τουλάχιστον μήνες από τη γέννηση προφυλάσσεται από τα αντισώματα της μητέρας που περνούν τον πλακούντα κατά την διάρκεια της κύησης και στη συνέχεια για όσο θηλάζει από αυτά που παίρνει με το μητρικό γάλα, ενώ ταυτόχρονα χτίζεται το δικό του ανοσοποιητικό σύστημα με την επαφή του με το περιβάλλον που θα το κάνει ικανό στη συνέχεια να ζήσει μέσα σε αυτό. Η επαφή με παθογόνους παράγοντες που βρίσκονται και αυτοί μέσα στο περιβάλλον του συμβάλλουν στο χτίσιμο του ανοσοποιητικού, αν δεν είναι επικίνδυνοι.
Ορισμένα από τα υπάρχοντα εμβόλια επίσης αποτρέπουν σοβαρά μεταδιδόμενα νοσήματα και η κάλυψη διαρκεί για δεκαετίες ή και για πάντα. Τα “εμβόλια” για την Covid-19, τα οποία χαρακτηρίστηκαν σαν εμβόλια μετά από αλλαγή που έγινε από το CDC τον Ιούνιο του 2021 στον ορισμό του εμβολιασμού, δεν καλύπτουν κάποιο επικίνδυνο νόσημα για τα παιδιά και τους εφήβους, είναι πειραματικά, η διάρκεια προστασίας που προσφέρουν είναι μικρότερη από έξι μήνες και έχουν συνδεθεί αιτιολογικά με σοβαρές άμεσες παρενέργειες (μυοκαρδίτιδες κ.α) και δεν γνωρίζουμε τίποτε για μακροπρόθεσμες.
Γιατί να μην αφήσουμε τα παιδιά που νοσούν ήπια να αναπτύξουν φυσική ανοσία για έναν ιό μάλιστα, που όλοι αποδέχονται, ότι τείνει να γίνει ενδημικός; Δεν θα είναι με τη φυσική άμυνα ποιο προστατευμένα; Η φυσική ανοσία δεν περιορίζεται μόνο σε αντισώματα έναντι της ακίδας, όπως αυτά που παράγονται με το εμβόλιο και σίγουρα διαρκεί περισσότερο
Ε. Σαμικού (Κοιν. Ανθρωπολόγος): Τα επιχειρήματα που διατυπώνονται για τον εμβολιασμό αυτών των ηλικιών είναι ότι θα προσφέρουν προστασία στα παιδιά, η αύξηση του αριθμού των εμβολιαζομένων συντελεί σημαντικά στη μείωση των μεταλλάξεων του ιού και ότι στα παιδιά ενδέχεται να εκδηλωθεί το σπάνιο πολυοργανικό, πολυσυστημικό φλεγμονώδες σύνδρομο γνωστό ως MIS-C ή δύναται να εμφανιστούν συμπτώματα long-covid μετά από νόσηση. Θα ήθελα, κατ' αρχήν την επιστημονική σας θέση πάνω σε αυτά τα επιχειρήματα. Κατά δεύτερον κατά πόσο με ένα τέστ αντισωμάτων στα παιδιά θα μπορούσε να διαπιστωθεί η λεγόμενη "ανοσία", μετά από 2 χρόνια επαφής τους με τον ιό;
Ρ. Σαρρη (Παιδίατρος-Εντατικολόγος): Προστασία δεν προσφέρουν γιατί τα παιδιά, όπως φαίνεται ευτυχώς είναι από τη φύση τους προστατευμένα. Όσον αφορά το "τείχος ανοσίας" που επικαλούνταν και τώρα δεν αναφέρεται καθόλου πλέον, δεν ισχύει. Οι κατασκευάστριες εταιρείες στις εκθέσεις που υπέβαλαν για την έγκριση τους έλεγαν, ότι όσον αφορά την πρόληψη, δηλαδή τη παρεμπόδιση της μετάδοσης δεν έχουμε δεδομένα και θα προκύψουν από την εφαρμογή του. Η πράξη έδειξε ότι αυτά τα “εμβόλια “ σε αντίθεση με τα άλλα δεν εμποδίζουν τη μετάδοση του ιού. Οι εμβολιασμένοι και κολλούν τον ιό και τον μεταδίδουν σε άλλους. Όσο για τις μεταλλάξεις αυτές συμβαίνουν έτσι και αλλιώς σε όλους τους ιούς κάτω από την επίδραση πολλών παραγόντων. Αντίθετα με αυτό που ισχυρίζονται, τα εμβόλια όταν γίνονται σε περίοδο που υπάρχει μεγάλη κυκλοφορία του ιού, ασκούν πίεση για μεταλλάξεις προκειμένου να επιβιώσει.
Το Πολυσυστηματικό Φλεγμονώδες Σύνδρομο στα παιδιά (MIS-C) είναι ένα μεταμολυσματικό σύνδρομο που επηρεάζει παιδιά θετικά στον Covid, 4-6 εβδομάδες μετά τη μόλυνση. Το MIS-C εκδηλώνεται με υψηλό πυρετό, γαστρεντερικές διαταραχές όπως ναυτία, εμετό και κοιλιακό άλγος, πόνο στο στήθος, κεφαλαλγία, δερματικό εξάνθημα και πιθανή προσβολή της καρδιάς με μυοκαρδίτιδα και σπανιότερα φλεγμονή των στεφανιαίων αρτηριών. Το MIS-C, σε αντίθεση με τη λοίμωξη από Sars-CoV-2 στους ενήλικες, σπάνια επηρεάζει την αναπνευστική οδό. Μοιάζει πολύ με το σύνδρομο Kawasaki ένα σπάνιο πολυσυστηματικό φλεγμονώδες σύνδρομο που εμφανίζεται στα παιδιά και συνδέεται με πολλές ιογενείς λοιμώξεις και που δεν γνωρίζουμε τα αίτια που το προκαλούν.
Το test αντισωμάτων δεν μας απαντάει αν κάποιος έχει ανοσία στον ιό, διότι η ανοσία δεν εξαρτάται μόνο από τον αριθμό των αντισωμάτων. Είναι μία πολύπλοκη πολυπαραγοντική ενεργή διαδικασία στην οποία παίρνουν μέρος πολλοί παράγοντες για τους οποίους η γνώση μας είναι μερική.
Ε. Σαμικού (Κοινων. Ανθρωπολόγος): Από το Μάιο του 2021, η Επιτροπή για Φάρμακα Ανθρώπινης Χρήσης του Ευρωπαικού Οργανισμού Φαρμάκων [E.M.A. (CHMP)] συνέστησε τη χορήγηση επέκτασης της ένδειξης για εμβόλια mRNA, έναντι της covid-19, σε παιδιά ηλικίας 12-17 ετών. Σύμφωνα με το δελτίο ασφαλείας του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA/412025/2021), Ιούλιος 2021, oι υπό εξέλιξη μελέτες, μέχρι εκείνη τη στιγμή της έγκρισης περιελάμβαναν έναν συγκεκριμένο κατάλογο παρενεργειών (π.χ. κόπωση, πονοκέφαλο, διογκωμένους λεμφαδένες). Λόγω του περιορισμένου αριθμού παιδιών και εφήβων που συμμετείχαν στη μελέτη δεν θα μπορούσαν, όπως αναφέρεται στο δελτίο ασφαλείας, να ανιχνευθούν ασυνήθιστες παρενέργειες όπως μυοκαρδίτιδα και περικαρδίτιδα. Πρόσφατα, στις 12/11/2021 το C.D.C με επίσημη ανακοίνωσή του αναφέρει ότι παρακολουθεί στενά τις πολλαπλές αναφορές περιστατικών μυοκαρδίτιδας και περικαρδίτιδας κυρίως σε νεαρούς έφηβους, βάσει της καταγραφής στο "σύστημα αναφοράς παρενεργειών" [VAERS] των Η.Π.Α. Συστήνει δε στους παιδίατρους, μετά τη δεύτερη δόση αν παρουσιαστούν συμπτώματα αρρυθμίας, πόνου στο στήθος και δύσπνοια να τα καταγράψουν και να ακολουθήσουν κάποια συγκεκριμένα θεραπευτικά πρωτόκολλα.
Εν τέλει, στις 9 Δεκεμβρίου 2021 στο δελτίο «Επικαιροποιημένης ενημέρωσης ασφαλείας του εμβολίου έναντι της Covid 19» για τα δυο εμβόλια με mRNA συμπεριλαμβάνεται πλέον επίσημα στον κατάλογο ανεπιθύμητων παρενεργειών των προϊόντων, ως πολύ σπάνια η μυοκαρδίτιδα και περικαρδίτιδα και επιβεβαιώθηκε ότι ο κίνδυνος είναι υψηλότερος σε νεαρούς άρρενες.4
Από την κλινική σας εμπειρία, μπορείτε να μας εξηγήσετε τι είναι η μυοκαρδίτιδα/περικαρδίτιδα αν συμβεί σε παιδιά ηλικίας 5-17. Κατά πόσο είναι μια "ήπια, αυτοπεριοριζόμενη και με καλή έκβαση συνθήκη" ως παρενέργεια; Τέλος, αν ο ιος Sars Cov 2 βάσει μελετών και επιστημονικών ευρημάτων έχει αποδειχθεί, τα τελευταία 2 χρόνια παρουσίας του, ότι προκαλεί ειδικά σε παιδιά, τέτοια συμπτώματα φλεγμονωδών παθήσεων της καρδιάς;
Ρ. Σαρρη (Παιδίατρος-Εντατικολόγος): Η περικαρδίτιδα αλλά κυρίως η μυοκαρδίτιδα είναι σοβαρές και επικίνδυνες καταστάσεις και κανένας γιατρός μέχρι σήμερα δεν θα έλεγε “εντάξει μυοκαρδίτιδα έχετε δεν τρέχει τίποτε θα περάσει».
Τα παιδιά με μυοκαρδίτιδα πάντα νοσηλεύονταν σε νοσοκομείο και ορισμένα από αυτά χρειάζονταν υποστήριξη σε ΜΕΘ λόγω καρδιακής ανεπάρκειας ή επικίνδυνων για τη ζωή αρρυθμιών οι οποίες μπορεί να γίνουν αιτία αιφνίδιου θανάτου. Αλλά ακόμη και αν η οξεία φάση της φλεγμονής υποχωρήσει δεν γνωρίζουμε αν παρουσιαστούν προβλήματα στο απώτερο μέλλον. Αυτό εξαρτάται από την έκταση της φλεγμονής και την τοπογραφία της. Γενικά οι άρρωστοι αυτοί παρακολουθούνται για μεγάλο διάστημα και συνιστάται να μη συμμετέχουν σε σπορ με υψηλές απαιτήσεις κ.τλ
Ο ιός σπάνια και συνήθως στο πλαίσιο του πολυσυστηματικού φλεγμονώδους συνδρόμου μπορεί και αυτός να προκαλέσει φλεγμονή του μυοκαρδίου, όπως σπάνια και άλλοι ιοί που συχνά προσβάλουν τα παιδιά, αδενοιοί, εντεροιοί, ινφλουέντζα, ιός της λοιμώδους μονοπυρήνωσης.
Η διαφορά όμως είναι ότι μία σοβαρή επιπλοκή από μία ίωση μπορεί να σου τύχει, ενώ μια τόσο σοβαρή παρενέργεια από ένα εμβόλιο, που το κάνεις για να προστατευτείς δεν είναι ανεκτή διότι είναι σαν να έχεις αυτοτραυματιστεί, σαν να την έχεις προκαλέσει ο ίδιος στον εαυτό σου.
Ε. Σαμικού (Κοιν. Ανθρωπολόγος): Σας ευχαριστώ πολύ που μοιραστήκατε μαζί μας τις επιστημονικές σας γνώσεις, βάσει της πλούσιας κλινικής σας εμπειρίας.
Ρ. Σαρρή (Παιδίατρος-Εντατικολόγος): Κι εγώ σας ευχαριστώ.
